Database stof en endotoxinen

In onderstaande database kunnen gegevens over de mate van blootstelling aan stof en endotoxine in verschillende sectoren van de agrarische en groene sector geraadpleegd worden. Dit kan je als bedrijf of adviseur helpen bij het maken van een globale inschatting van hoogte van blootstelling binnen een bedrijf in een sector, en waar mogelijk naar functie.

Akkerbouw en vollegrondsteelt
Overige teelt
Agrarisch- en groen beheer
Dierhouderijen
Verwerking, handel, industrie

De database omvat gegevens voor de primaire agrarische en groene sector, alsmede gegevens voor de aanpalende sectoren zoals (industriële) verwerking en handel (inclusief transport en overslag). Klik op de hoofdindeling om de (sub)sectoren zichtbaar te maken en klik op een (sub)sector om de beschikbare gegevens te tonen.

De gegevens uit de drie mogelijke bronnen worden apart weergegeven:

  1. gegevens op basis van individuele meetdata uit Nederland (Nederlandse meetdata),
  2. gegevens op basis van individuele meetdata uit Denemarken (Deense meetdata),
  3. en gegevens afkomstig uit de literatuur.  

Door op een tabelregel te klikken wordt de publicatielijst getoond met de referentie(s) die bij de gegevens van die regel horen. Via een referentie kun je rechtstreeks naar de betreffende publicatie in het tijdschrift of een archief daarvan.

Meer specifieke informatie varkenshouderij

Voor de varkenshouderij sector is meer detail informatie aanwezig over handelingen en gebruiken welke hogere of lagere stof en endotoxine blootstelling geven. Deze zijn het meest uitgebreid beschreven in de studies van Preller et al. [1995] en Basinas et al. [2013] samengevat in onderstaande tabel.

Werktaken die verband houden met het verzorgen en verplaatsen van dieren, werk met betrekking tot het hanteren van voer, en het reinigen met water onder hoge druk verhogen het niveau van persoonlijke blootstelling aan stof of endotoxine. Bedrijfskenmerken die verband houden met hoogte van blootstelling zijn soort voer, voersysteem, type ventilatie en de afdekking van roostervloeren.

De informatie in de tabel is afkomstig van onderzoeken uit het verleden, de verwachting is dat deze informatie kan worden geactualiseerd op basis van nu lopend onderzoek (2019-2020) in de varkenshouderij sector.

Referentie Bloot­stelling Factor Hogere bloot­stelling Lagere bloot­stelling
Preller et al., 1995 Inhaleerbaar stof en endotoxine Taak Vloer vegen; taken met beweeglijke dieren, zoals tanden trekken, oormerken, castreren Andere taken
Seizoen Winter Zomer
Temperatuur Lage temperatuur Hoge temperatuur
Ventilatie Ventilatie­systeem op lage stand Ventilatie­systeem op hoge stand
Inhaleerbaar stof Hygiëne Stoffige stal Schone stal
Taken Mest verwijderen Andere taken
Voer Droogvoer Brijvoer
Inhaleerbaar endotoxine Voer Brijvoer Droogvoer
Vloer Roostervloer Betonnen vloer
Basinas et al., 2013 Inhaleerbaar stof en endotoxine Locatie Binnen de stal Buiten de stal
Taak Taken met beweeglijke dieren, zoals voeren, dierverzorging, verplaatsen dieren Andere taken
Voer Droogvoer Nat voer
Seizoen Winter Zomer
Temperatuur Lage temperatuur Hoge temperatuur
Inhaleerbaar stof Ventilatie Ventilatie met negatieve druk Neutraal ventilatie­systeem
Inhaleerbaar endotoxine Taak Schoonmaken met hogedruk­reiniger Andere taken
Vloer Roostervloer Betonnen vloer
Tabel 1. Overzicht van factoren die met hoogte van blootstelling aan inhaleerbaar stof en endotoxine samenhangen in de varkenshouderij sector.